Door: Esther Hulst

Iedereen verlangt naar een wereld zonder Corona, naar een “normale” wereld. Je opa en oma weer knuffelen, uren lang tafelen met vrienden, een feestje geven. En in mijn geval: spelen voor een klas vol leerlingen. Lekker dichtbij. Bijna eng om op te schrijven in deze tijd: dichtbij.

Maar genoeg met dit nostalgische verlangen. Daar schieten we niets mee op. En… Er zijn lichtpuntjes. Ik wist al een hele tijd dat alle leerlingen, bij sommige ergens diep weg gestopt, schatjes zijn. Zelfs de meest vervelende etterbakken zijn niet rot geboren, zullen we maar zeggen. En deze bizarre tijd van lockdowns en hybride onderwijs laat mij nog meer dan voorheen zien hoe lief leerlingen zijn.

Zo speelden we een aantal weken terug online een aantal voorstellingen voor een school in Woerden. De helft van de leerlingen zat op school. De andere helft was thuis. Iedereen was in gelogd in de online-meeting. De voorstelling zou gaan beginnen. Tot één van de leerlingen die thuis was de microfoon un-mutete en zei: “Op school is het brandalarm afgegaan. De leerlingen staan allemaal buiten. Daarom zitten ze niet in de klas.” Een andere leerling viel bij: “Maar wij kunnen gewoon blijven hoor.” Weer een andere leerling: “Ja, begin maar gewoon.”

Ik wist niet wat ik hoorde. Wat zou ik gedaan hebben toen ik 14 was? Ik hoop dat ik ons ook gewaarschuwd had maar grote kans dat ik mijn laptop dicht had geklapt en gedacht: later! Gelukkig deed deze klas het anders. `Dit is echt geen model school met alleen maar voorbeeldige leerlingen. Dit is een heel doorsnee school vol met eigenwijze pubers.

Alle leerlingen bleven geduldig wachten. Wij namen contact op met de school. Het brandalarm was inderdaad afgegaan met ze stonden met z’n allen buiten. We spraken af dat wij zouden beginnen met de online leerlingen thuis. De leerlingen op school zouden weer aansluiten als ze weer naar binnen mochten. De voorstelling begon en na de eerste twee scenes sloten de leerlingen op school weer aan en was het alsof er niets gebeurd was.

Fantastisch toch? Mij ontroerd dit. Er wordt gesproken over achterstanden, over een verloren generatie. Er zijn zelfs scholen die alle “extra” activiteiten annuleren omdat het cognitieve alle aandacht nodig heeft. Ik snap het. De einddoelen moeten gehaald, je wilt het beste voor je school, voor je leerlingen. Maar misschien moeten we ook kijken naar wat deze bizarre tijd de leerlingen geleerd heeft.

Aanpassen, zich elke keer weer aanpassen aan een nieuwe situatie. Die niet alleen voor hen maar ook voor de docenten, de mensen die normaal gesproken weten wat ze doen, nieuw is. Geduld, omdat die ene docent die live in de klas de beste is die je kan hebben. Maar die van online geen kaas gegeten heeft. Doorzettingsvermogen, opdrachten die kwijt raken en je daardoor nog een keer moet maken of inleveren. Omdat het online opslagsysteem toch niet werkt zoals de docent dacht. Vindingrijkheid, leerlingen hebben natuurlijk alle trucjes uitgevonden in elk online programma. Hoe irritant ook. Ze corrigeren elkaar. Als een van de leerlingen “grappige” dingen dwars door iemand anders heen roept. Krijgt deze van medeleerlingen zeker dingen te horen als: “kappen nou” of “microfoons uit” of “doe niet zo grappig” en soms “hou nou je bek”. En waar dit in de klas kon rekenen op “bemoei je er niet mee” of “hoe zelf je bek”. Gaat nu de microfoon uit nadat de betreffende leerling “sorry” heeft gemompeld.

Leerlingen weten weer waarom school een recht is. Ik weet niet zeker of ze dit zelf zo benoemen. Want school blijft school. Maar ik merk het in alles, zowel online als offline. Leerlingen vinden het fijn dat ze weer naar school mogen. Mogen! Eerder moesten leerlingen naar school en nu zeggen ze zelf: ik mag weer.

Dat is toch een lichtpuntje, een mooie effect van deze bizarre en treurige tijd.