Door: Martijn Huitema

In mijn coachingsessies voor leerkrachten heb ik het vaak over metacognitie. Een executieve functie die ons in staat stelt om onszelf van een afstandje te bekijken terwijl we een taak uitvoeren, om zo te kunnen reflecteren op ons eigen handelen. Een onmisbare functie voor docenten. Als het goed is ben je als docent op minstens twee niveaus aan het handelen. Het eerste niveau, de basis, bestaat uit het didactisch, methodisch en pedagogisch handelen. De alledaagse klassensituatie waar je als leerkracht de klas rustig houdt bij een uitleg van een lastig onderwerp, terwijl je oplet of iedereen mee komt. Het tweede niveau, het metaniveau, is het inzicht in het effect van jouw didactische, methodische en pedagogische keuzes. Deze hebben effect op jou, en op de klas. Ik ben van mening dat een goede docent op hetzelfde moment op allebeide niveaus opereert. Mijn ervaring hiermee is dat dit in mijn lessen een hogere staat van bewustzijn creëert, die weer ten goede komt aan mijn keuzes, die weer een positief effect hebben op de klas, wat op zijn beurt weer een positief effect heeft op mijn reflectie, wat… Enzovoort, enzovoort. Ik denk dus dat je door een goede beheersing en toepassing van deze metacognitieve functie jezelf en de klas in een positieve spiraal kan plaatsen. Er zijn echter ook momenten waar deze metacognitie je enorm kan tegenwerken. Daarvoor moet ik je even een klein stukje mee terug nemen in de tijd.

Ik ben al wat jaren met Esther aan het bouwen aan ons instituut. Eerst vanuit TheaterChallenge, dat later onderdeel werd van Op de eerste rij. In deze jaren heeft de methodiek waar vanuit we al onze producten vorm geven (je zou zelfs kunnen zeggen dat die de ruggengraat vormt van ons bedrijf) zich ontwikkeld. Van iets dat alleen bestond in ons handelen naar goed onderbouwde handvatten, waarmee elke docent aan de slag kan. Al heel vroeg in onze samenwerking spraken we tegen elkaar uit dat het goed zou zijn dat heel Nederland in onze methodiek les zou gaan geven. We trainden en ontwikkelden, en als een kleine olievlek spreidde de methodiek zich uit. Maar het ging te langzaam vonden we. Ik ben al een aantal jaren op zoek naar een manier om deze methodiek te presenteren aan een breder publiek, omdat ik denk dat het (cultuur-) onderwijs in Nederland hiervan kan profiteren. Verder hebben we zo’n schat aan ervaring opgedaan in de jaren, dat het zonde zou zijn om deze niet te delen. Hierbij heb ik het over good practices, interviews met inspirerende mensen, verhalen van en over leerlingen, kortom: het leven van een docent.

Terug naar de metacognitie: ik zie mezelf ineens staan, op de grote markt in Haarlem, met een camera in mijn hand, pratende over hoe architectuur me inspireert. Opeens is er die hogere staat van bewustzijn: Ik zie mezelf, alle mensen kijken naar me, en dat heeft invloed op mijn acteerprestaties, wat weer invloed heeft op mijzelf, de mensen om me heen, enfin, u snapt ’t. Soms helpt het niet om deze functie zo goed te beheersen. Misschien was het makkelijker geweest om een boek uit te brengen, denk ik nog. Maar het is al te laat. Ik ben besmet met het video-virus. En behalve dat het mijn nieuwe hobby is, dat filmen, is het denk ik ook bij uitstek de manier om mijn boodschap aan jou over te brengen. Dus beste docent: bij deze nodig ik je uit op mijn YouTube kanaal, donderdagmiddag om 15:00, elke week, voor een nieuwe video.

De geruchten zijn waar: ik word vlogger.